زهرا زنگنه | شهرآرانیوز؛ «ما باید مردم را با حضرت مهدی (عج) بیشتر آشنا کنیم. بدون شک هدف ایشان هم رشد و کمال بیشتر انسان است.» این کلیدیترین جملهای است که مظفر سالاری درباره رابطه دوطرفه جامعه با حضرت موعود میگوید. نویسنده پرتیراژترین رمان ایرانی که روحانی هم هست، نگاه مفصلی به مقوله ظهور دارد. او در این زمینه، نقش ویژهای برای روحانیان و البته مردم درنظر گرفته است که در ادامه، این نظریه را مرور میکنیم.
حجتالاسلام والمسلمین «مظفر سالاری»، نویسندهای از خطه یزد است که سه رمان پرفروش «رؤیای نیمهشب»، «دعبل و زلفا» و «مرا با خودت ببر» و آثار بسیار دیگری در حوزههای مختلف به رشته تحریر درآورده است. رمان «رؤیای نیمهشب» بیش از سایر کتابهایش، با استقبال خوانندگان روبهرو شده و تابهحال بیش از ۱۱۴بار تجدید چاپ شده است. این رمان فارسی حدود ۲۰سال پیش نوشته شده است و داستان عشقی را بین دو جوان شیعه و سنی روایت میکند که بهدلیل اختلافهای مذهبی با چالشهایی روبهرو میشوند؛ داستان عاشقانهای که در خلال ماجرای تشرف «ابوراجح حمامی» به محضر امام عصر (عج) رخ میدهد.
نویسنده «رؤیای نیمهشب»، انگیزه خود از نگارش این رمان را اینطور بیان میکند: «گاهی نویسندهای خودش تصمیم به نوشتن کتابی میگیرد و گاهی برای نوشتن کتابی دعوت میشود. درواقع من نیز برای نوشتن این کتاب دعوت شدم. ماجرا از این قرار است که نویسنده کتابی که درباره تشرفات معتبر به محضر حضرت بود، دنبال شخصی میگشت تا این تشرفات را بهصورت داستان درآورد. یکی از نویسندگانی که به او پیشنهاد داده بودند، من بودم و این شروع کار بود».
او چنین ادامه میدهد: «به هنگام نگارش داستان به امامزمان (عج) متوسل شدم و از خود حضرت کمک گرفتم. در دلم گفتم من طلبه و سرباز فرهنگی شما هستم. دوست دارم داستانی بنویسم که وقتی نوجوانان و جوانان آن را میخوانند، بیشتر با شما آشنا شوند. دوست دارم بهزیبایی نوشته شود و مخاطبان از آن استقبال کنند».
کتاب «رؤیای نیمهشب»، رکورددار چاپ بین رمانهای فارسی در کشور است. این کتاب بارها چاپ شده است. در این کتاب، داستان عشقی روایت میشود که با داستان تشرف یکی از شیعیان به محضر امامزمان (عج) گره میخورد.
سالاری درباره موضوع کتاب چنین توضیح میدهد: «گاهی بعضی تشرفها به محضر حضرت حجت (عج) که معروف هم میشود، برای برآوردن حاجت نیست، بلکه برای این است که موجب ایجاد یک حرکت در جامعه شود، همه را متوجه وجود حضرت کند و به همه شیعیان امید بدهد. تشرف ابوراجح حمامی نیز از همین جنس است. من هم به این تشرف، بعد اجتماعی دادم. داستان یک عشق ممنوع هم چاشنی ماجرا شده است که جز با عنایت حضرت، ممکن نمیشود».
سالاری درمورد تأثیر نگارش این کتاب بر زندگیاش میگوید: «ما طلبهها خود را خادم و سرباز امامزمان (عج) میدانیم و سعی میکنیم ارتباط ویژهای با حضرت داشته باشیم. وقتی من موفق به نگارش این کتاب شدم، احساس کردم حضرت بر من منت نهادهاند که این توفیق شامل حالم شده است».
به گفته او، گاهی بعضی افراد که از نظر اعتقادی خیلی قوی نبودهاند، بعد از خواندن کتاب تحتتأثیر قرار گرفتهاند. یکی از آنها که خانم جوانی بوده است، بعد از خواندن کتاب با او تماس میگیرد و میگوید: «من نسبتی با دین و دیانت نداشتم. قبل از این ماجرا اعتقادی هم به امامزمان (عج) و آخرت نداشتم. این کتاب سبب شد من به حضرت، ایمان و باور پیدا کنم. الان حس میکنم ایشان حامی من و درکنار من هستند و دلم به وجود ایشان گرم است».
این نویسنده خوشذوق، شنیدن اینطور بازخوردها را دلگرمکننده توصیف میکند و میگوید: «تأثیر کار برای ائمه (ع) فوقالعاده است. اگر کسی به آنها خدمتی بکند، علاوهبر مزد، توفیق خدمت بیشتری به او میدهند؛ البته اگر او صلاحیت این خدمتگزاری را برای خودش حفظ کند. تأثیر این دلگرمیها برای من هم این بود که تجربهها و توان خودم را بیشتر در خدمت قرآن و ائمه قرار دهم. خودم هم دوست داشتم کاری در حوزه قرآن انجام دهم، بنابراین طرح دانشنامه قرآنی نوجوان را به اداره تبلیغات اسلامی دادم که پذیرفته شد. از امامزمان (عج) توفیق انجام این کار را خواستم و تاکنون نگارش هشت جلد از چهارده جلد آن را به پایان رساندهام. این کتاب شامل ۱۴۰۰موضوع قرآنی است که قرار است در آینده به زبانهای انگلیسی و عربی نیز ترجمه شود».
این نویسنده یزدی از رمان به یک رسانه جهانی یاد میکند و درباره تأثیر این سبک از داستانها و کتابها بر آشنا کردن مردم با امامزمان (عج) میگوید: «بیشترین میزان مطالعه در جهان به رمانها اختصاص دارد؛ چون مردم، داستان را دوست دارند و علاقه آنها به داستان در نهادشان و عنصری فطری و غریزی است. انسان ذاتا موجود کنجکاوی است و حس زیباییشناسی دارد. خداوند هم یکسوم قرآن کریم را به بازگویی سرگذشتها و داستانها اختصاص داده است تا موعظه و عبرتی برای مردم باشد. نوشتن داستان سبب میشود مخاطب به این وسیله با موضوعی آشنا شود؛ چون نوشتن نیز ابزاری برای هدایت است».
او چنین ادامه میدهد: «ازطرفی وقتی یک موضوع تاریخی به داستان تبدیل میشود، همه به خواندن آن رغبت پیدا میکنند. درباره امامزمان (عج) و سایر حضرات معصوم نیز همینطور است. اگر سخنان و سبک زندگی و منش آنها تبدیل به داستانی جذاب شود و با چاشنیهایی مانند عشق و طنز همراه باشد، با استقبال خوانندگان روبهرو میشود. «رؤیای نیمهشب» بهخوبی این موضوع را نشان میدهد که مردم ما بهخصوص جوانان به کتاب خوب علاقهمند هستند و از آن استقبال میکنند».
از حجتالاسلام و المسلمین سالاری درباره وظایف مردم برای فراهم کردن زمینههای ظهور در زمان غیبت میپرسیم. او در جواب میگوید: «اول از همه باید باور کنیم که حضرت هستند، اما ما ایشان را نمیبینیم، حتی ممکن است حضرت درکنار ما باشند، اما متوجه حضورشان نباشیم. غیبت هم به همین معناست. دلیل دعوت مردم به زیارت ائمه (ع) هم همین است تا یادمان باشد آنها پیشوا و رهبر ما هستند. همه کارهای ما باید حول محور آنها باشد تا در صحنه فردی و اجتماعی رشد پیدا کنیم و بهترین امت در بین مردم دنیا باشیم».
او درباره وظایف فردی شیعیان در عصر غیبت نیز میگوید: «هر شخصی باید بهصورت فردی تلاش کند شناخت دقیق و ارتباط خوبی با حضرت پیدا کند. اوقاتی از روز را به خواندن زیارتهای مربوط به ایشان اختصاص دهد یا با ایشان مناجات کند تا ارتباطی قوی برقرار کند و از دیگران هم دعوت کند به یاد حضرت باشند. هرکسی باید از سبک زندگی حضرت، تبعیت و روزبهروز خودش را به ایشان نزدیکتر کند. درنهایت از خودش سربازی بسازد که در دوران غیبت و بعد از آن در خدمت امامعصر (عج) باشد».
سالاری یکی از ابعاد اجتماعی برای فراهم کردن شرایط ظهور را برگزاری هرچه باشکوهتر مراسم دعای ندبه برمیشمرد و میافزاید: «در بعد اجتماعی هم باید گروههایی تشکیل شود و هر فرد براساس توان و تخصصی که دارد، در حوزه فرهنگی فعالیت کند. باید کاری کنیم که همه اجتماع ما به یاد حضرت باشند و در همه مجالس، ذکر ایشان باشد و یک نهضت اجتماعی بهوجود آید که همه را بهسمت حضرت دعوت کند».
حجتالاسلاموالمسلمین سالاری مهمترین وظیفه دولت و حاکمیت برای فراهم کردن زمینه ظهور را حمایت و تسهیلگری میداند و بیان میکند: «شرایط باید طوری فراهم شود که هرکه میخواهد کاری برای امامزمان (عج) انجام دهد، بهراحتی بتواند این کار را بکند؛ مثلا اگر فردی قصد تأسیس مؤسسه عامالمنفعهای به یاد حضرت و برای مردم را دارد یا بخواهد فعالیتی فرهنگی انجام دهد، مسیر برایش هموار باشد. بهنظر من، بهترین کاری که دولت میتواند انجام دهد، این است که موانع را از سر راه این کارهای فرهنگی بردارد، ولی به نظر میرسد وضعیت درحالحاضر برعکس است و بهجای فراهم کردن زمینهها، بیشتر مانعتراشی میشود».
وی میافزاید: «بهطورکلی باید نیازهای واقعی در این زمینه شناسایی و به افرادی که تمایل به فعالیت در این حوزه را دارند، معرفی شود و از گروهها و جریانهای سالم و سازنده حمایت شود».
این نویسنده که خودش یک روحانی است، مهمترین وظیفه روحانیان در زمان غیبت را تبلیغ دین یعنی انتقال آموزههای وحیانی و دینی به مردم میداند تا آنها بتوانند دین و ایمان خود را به بهترین شکل حفظ کنند و متدین بمانند. از طریق این آموزشها با اعتقادات، اخلاق و احکام آشنا شوند و آنطور که رضای خداست، دینداری کنند.
او در اینباره توضیح میدهد: «این وظیفه کلی روحانیان است؛ چون امامزمان (عج) نیز به این نکته اشاره کردهاند که در زمان غیبت، مردم باید به روحانیان متدین و آگاه به زمانه خود، مراجعه کنند. روحانیان هم باید از مقتضیات زمان خود آگاه باشند و مسائل نوپدید را بشناسند. در هر عصری، رسانههای ویژهای وجود دارد که بیشترین کارایی را دارند و یک روحانی باید از آنها استفاده کند؛ مثلا در زمان ما فضای مجازی برای انجام فعالیتهای فرهنگی بسیار تأثیرگذار است.
یک نمونه دیگر، استفاده از داستاننویسی بهعنوان یک رسانه برای آموزش آموزههای دینی و منتقل کردن معارف به مردم است که برای همراه شدن مردم با امامعصر (عج) هم میتوان از آن بهخوبی بهره برد. در این زمینه فعالیتهایی هم در حوزه علمیه شروع شده است که امیدوارم مسئولان حوزه، بیشتر به آنها توجه کنند».